Śluzy na kanale mazurskim

Śluzy na kanale mazurskim. Projekt budowy Kanału Mazurskiego, który powstał pod koniec XIX wieku, opierał się na wcześniejszych pracach braci polskich, którzy osiedli na terenie Prus Książęcych. W XVII w. Józef Naronowicz-Naroński opracował dokładne mapy jezior i plan połączenia kanałem rzeki Pregoły z Niemnem, a kontynuator jego prac Samuel Suchodolec (Suchodolski) opracował projekt kanału mającego połączyć jez. Śniardwy z jez. Niegocin i dalej z rzeką Pregołą.

Budowę kanału rozpoczęto w 1911, ale budowę jego przerwała wkrótce I wojna światowa. Budowę kanału wznowiono w 1934 i kontynuowano ją do 1940. Po II wojnie światowej nie podjęto przerwanych prac. Kanał Mazurski łączyć miał jezioro Mamry z rzeką Łyną na terenie obwodu kaliningradzkiego, która jest dopływem Pregoły.

Długość kanału wynosi 51,7 km w tym 22 km na terenie Polski. Różnica poziomu wód pomiędzy jeziorem Mamry (poziom lustra wody 116 m nad poziom morza), a rzeką Łyną (5 m n.p.m., w miejscu połączenia kanału z rzeką) wynosi około 111 m. Różnicę poziomów wody zniwelowano za pomocą 10 śluz i dwóch jazów. Na terenie Polski znajduje się 5 śluz i dwa jazy walcowo-ruchowe. Szerokość kanału od jeziora Mamry do miejscowości Leśniewo gmina Srokowo wynosi od 20 do 25 m, przy głębokości 1,4 - 1,8 m. Woda znajduje się w obwałowaniach wynoszących się nad okoliczny teren. Kanał zaślepiony jest groblą ziemną przed Leśniewem. Na odcinku bez wody do jeziora Rydzówka znajdują się dwie śluzy (śluza Leśniewo Górne wykonana w 30% i śluza Leśniewo Dolne wykonana w 15%). Za jeziorem Rydzówka znajduje się jedyna dokończona śluza w pobliżu miejscowości Guja (9,3 km od jeziora Mamry). Śluza posiada szerokość 7,7 m, długość 52 m i głębokość 14,9 m. Dalsze dwie śluzy po stronie polskiej znajdują się koło miejscowości Bajory Małe gm. Srokowo. Kanał był projektowany do przepływu statków o wyporności do 240 ton.

Odcinek kanału długości 7,72 km od drogi leśnej na południe od leśniczówki Marszałki do granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim wchodzi w skład Rezerwatu Bajory.